Obowiązujące przepisy prawa (Ustawa o Systemie Oświaty) wprowadziły obowiązek szkolny dla dzieci 6-cio letnich ( od roku 2014 ).
W poprzednich latach Poradnie diagnozowały gotowość szkolną dzieci, które ukończyły co najmniej 6 lat. Aktualnie (w roku szkolnym 13/14, 14/15) większość dzieci jest badanych zgodnie z ustawą w roku kalendarzowym, w którym rozpoczynają naukę w I klasie.
Dość duża liczba diagnozowanych w poradniach dzieci znajduje się przed tzw. „skokiem rozwojowym” i nie osiąga oczekiwanych umiejętności szkolnych.
Właśnie ze względu na skokowy charakter rozwoju w tym okresie ( 7 - 8 miesięcy przed rozpoczęciem nauki w szkole ), nie jest możliwe przewidywanie na jakim poziomie rozwoju będzie dziecko we wrześniu nadchodzącego roku szkolnego.
Przeprowadzenie diagnozy gotowości szkolnej na początku roku kalendarzowego, szczególnie u dzieci z datą urodzenia w drugiej połowie roku, jest przedwczesne. Dla części dzieci to nadal etap adaptacji do nowych wymagań, w którym nabywają one dopiero zdolność radzenia sobie z sytuacją, szczególnie w sferze emocjonalnej i społecznej.
Uważamy, że powinien pojawić się akt wykonawczy do Ustawy o systemie oświaty, który regulował by odpowiednim zapisem termin rozpoczęcia przez Poradnie diagnozy gotowości szkolnej – czyli by gotowość szkolna diagnozowana była po ukończeniu przez dziecko co najmniej 5, 5 roku.
Obecnie w sytuacji, gdy rodzic zgłasza się z dzieckiem na diagnozę na początku roku kalendarzowego poradnie są zobligowane do diagnozy i wystawienie opinii w terminie 30 dni od złożenia wniosku przez rodzica, co niejednokrotnie powoduje, iż badane są dzieci 5- letnie, niegotowe do rozpoczęcia nauki w szkole.
Niepokój rodziców o miejsce w przedszkolu (możliwość kontynuacji rocznego przygotowania na podstawie odroczenia w tym samym przedszkolu, do którego uczęszcza dziecko) powoduje masowe zgłaszanie się na diagnozę tuż po rozpoczęciu nowego roku kalendarzowego i w efekcie przyspieszenie badania gotowości szkolnej.
Przy obecnej tendencji rodziców do odraczania dzieci z obowiązku szkolnego, rodzic korzysta z wcześniejszej diagnostyki – nie chcąc ryzykować, że jego dziecko nie będzie mogło kontynuować edukacji przedszkolnej w placówce, do której do tej pory uczęszczało.
Ma to związek z wyznaczeniem przez organy prowadzące terminu rekrutacji do przedszkoli i wczesnego ( marcowego) terminu dostarczenia opinii o odroczeniu obowiązku szkolnego, gdyż tylko wtedy dziecko może przystąpić do rekrutacji do przedszkoli i utrzymać miejsce w swojej placówce.
Należy zaznaczyć, że bardzo ważnym elementem diagnozy jest obserwacja dziecka w grupie i przygotowanie opinii przez nauczyciela przedszkola w wyznaczonym terminie - do 30 kwietnia. Tymczasem zaistniała sytuacja ( kolidowanie terminów ) zmusza nauczycieli do przedwczesnego wystawiania opinii o rozwoju dziecka, aby psycholog mógł ukończyć swoją, również przyspieszona diagnozę.