Warszawa, 27 maja 2021
Ogólnokrajowe oświatowe związki zawodowe, zrzeszone w Forum Związków Zawodowych, tj. Wolny Związek Zawodowy „Forum-Oświata”, Związek Zawodowy „Rada Poradnictwa”, NSZZ „Solidarność ‘80”, NSZZ „Solidarność ‘80” Konfederacja, zdecydowanie opowiadają się za znaczącym wzrostem wynagrodzeń nauczycielskich – ze szczególnym uwzględnieniem wzrostu wynagrodzeń zasadniczych – oraz podjęciem działań, których efektem będzie podniesienie prestiżu zawodu nauczyciela.
Niestety, przedłożone partnerom społecznym 11.05.2021 r. propozycje, zakładające m.in. zmianę sytemu wynagradzania, podniesienie pensum, likwidację lub znaczne ograniczenie dodatków o charakterze socjalnym (w tym drastyczne ograniczenie odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych dla nauczycieli), zmiany w zasadach dotyczących urlopu wypoczynkowego nauczycieli nie dają najmniejszych szans na spełnienie szumnie głoszonych przez kierownictwo Ministerstwa Edukacji i Nauki zapowiedzi o znaczącej podwyżce wynagrodzeń oraz zwiększeniu prestiżu i autorytetu nauczycieli.
Forum Związków Zawodowych jest zdecydowanie przeciwne podniesieniu pensum oraz przywróceniu – zlikwidowanych przez Minister Annę Zalewską – darmowych godzin pracy dla niektórych grup nauczycielskich.
Forum Związków Zawodowych wskazuje, że od wielu lat postuluje podjęcie przez władze publiczne rzeczywistego dialogu ze związkami zawodowymi w celu rozwiązania narastających w edukacji problemów.
Przypominamy, że brak woli politycznej ze strony rządzących uwzględnienia naszych słusznych żądań, doprowadził do największego w polskiej oświacie ogólnopolskiego strajku nauczycieli i pracowników oświaty w kwietniu 2019 r.
Forum Związków Zawodowych domaga się:
- odstąpienia od realizacji pomysłu zwiększenia pensum nauczycieli,
- odstąpienia od realizacji projektu ponownego wprowadzenia tzw. „godzin darmowych” lub „godzin karcianych”,
- zabezpieczenia w budżecie państwa środków na zwiększenie wynagrodzeń nauczycieli oraz rozważenia propozycji „wyjęcia” wynagrodzeń z oświatowej części subwencji ogólnej i zastąpienia jej dotacją na wynagrodzenia,
- ustawowego uzależnienia wysokości wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli od wysokości przeciętnego (średniego) wynagrodzenia w Polsce (ogłaszanego przez Prezesa ZUS lub Prezesa GUS), na poziomie odpowiednio:
- dla nauczyciela stażysty – 90% średniego wynagrodzenia,
- dla nauczyciela mianowanego – 125% średniego wynagrodzenia,
- dla nauczyciela dyplomowanego – 150% średniego wynagrodzenia,
- uzgodnienia, w drodze porozumienia z reprezentatywnymi związkami zawodowymi, harmonogramu osiągnięcia relacji opisanych w pkt. 4 w ciągu 2-3 lat,
- określenia, w drodze rozporządzenia, procentowych, minimalnych stawek dodatków do wynagrodzenia zasadniczego,
- „uwolnienia” (ponad dzisiejszy 20% górny poziom) stawek dodatku za wysługę lat – do minimum 30%,
- uwzględnienia w § 2 rozporządzenia płacowego zasady, że do podstawy obliczania godzin ponadwymiarowych i doraźnych zastępstw wlicza się także dodatek za wysługę lat,
- umożliwienia w § 5 ust. 2 rozporządzenia płacowego poszerzenia wykazu funkcji uprawniających do otrzymania dodatku funkcyjnego przynajmniej o dwa stanowiska: lider doskonalenia zawodowego oraz administrator szkolnej sieci komputerowej (teleinformatycznej),
- wprowadzenia w § 6 rozporządzenia płacowego jednoznacznego przepisu zakazującego jednostkom samorządu terytorialnego wprowadzania w tzw. regulaminach płacowych dla nauczycieli uzależnienia wysokości dodatków motywacyjnych od puli środków, które są przyznane odpowiednio szkołom i organowi prowadzącemu,
- zmiany w § 8 pkt 8 rozporządzenia płacowego dyskryminującego przepisu, który uzależnia możliwość wypłacenia nauczycielowi dodatku za trudne i uciążliwe warunki pracy od faktu zatrudnienia go w danym typie szkoły lub placówki (specjalna) a nie od faktu pracy z dzieckiem posiadającym wymagane orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego lub opinię o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju,
- jednoznacznego uregulowania w drodze rozporządzenia zasad wynagradzania nauczycieli podczas pracy zdalnej i hybrydowej,
- znowelizowania rozporządzenia w sprawie podstawowych warunków niezbędnych do realizacji przez szkoły i nauczycieli zadań dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych oraz programów nauczania w sposób, który zagwarantuje nauczycielom stanowisko pracy wraz z wyposażeniem niezbędnym do realizowania jego zadań ustawowych i statutowych – w tym także podczas pracy zdalnej,
- wydania rozporządzenia jednoznacznie określającego wykaz zajęć i czynności nauczyciela wynikających z realizacji przez niego innych zadań statutowych szkoły i placówki (art. 42 ust. 2 pkt 2 Karty Nauczyciela), realizowanych poza pensum,
- zagwarantowania utrzymania aktualnego statusu zawodowego nauczycieli publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych – w kontekście planowanego przekształcania poradni w Centra Dziecka i Rodziny,
- utrzymania dotychczasowych zasad urlopu wypoczynkowego dla nauczycieli,
- utrzymania odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych dla nauczycieli na dotychczasowych zasadach.
Odnośnie proponowanych zmian w ocenie pracy nauczycieli, Forum Związków Zawodowych przypomina, że od kilku lat proponuje w tej sprawie skorzystać z doświadczeń Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji i o te zasady oprzeć wymogi ustawowe dotyczące kryteriów dokonywania oceny pracy. Zwracamy uwagę, że Instytut Badań Edukacyjnych prowadzi obecnie kilka projektów dotyczących m.in. analizy kompetencji i kwalifikacji w sektorze oświaty i wychowania.
Forum Związków Zawodowych domaga się także rozpoczęcia prac grupy roboczej Zespołu do spraw statusu zawodowego pracowników oświaty, która zajmie się problematyką warunków pracy nauczycieli. Uważamy, że prace tej grupy muszą być integralnie związane z pracami grupy do spraw wynagrodzeń nauczycieli.